İnsanoğlunun en önemli içgüdüsü üreme ve nesillerinin
devamını sağlamaktır. Modern toplumlarda uzayan hayat süresi, bireylerin
kariyer planlamaları ve evlenme yaşının ileriye alınmasına neden olmuştur.
Erkeklerde ergenlik dönemi ile başlayan üreme yetisi ölünceye kadar
sürebilmekte oysa kadınlarda bu süre ergenlik ve menapoz arasındaki 25-30 sene
ile sınırlanmaktadır. Özellikle tüp bebek tedavilerinin tanım ve uygulamaları
sonrası üreme sağlığı ile ilgili farkındalık artmaya başlamıştır. Üreme
sağlığının zamanında değerlendirilmesi; Kişilere özel doğum kontrol
yöntemlerinin belki de gereksiz kullanılması ya da, üremeyi sağlayan erkek ve
dişi üreme hücrelerinin doğurganlık planına uygun ileri zamanlarda
kullanılmasına yönelik saklanması anlamına gelmektedir. Bireylerin 25-30 sene
ile sınırlı bu dönem ise bu şekilde sağlıklı biçimde kendi kontrollerinde
olmasını sağlamaktadır.
devamını sağlamaktır. Modern toplumlarda uzayan hayat süresi, bireylerin
kariyer planlamaları ve evlenme yaşının ileriye alınmasına neden olmuştur.
Erkeklerde ergenlik dönemi ile başlayan üreme yetisi ölünceye kadar
sürebilmekte oysa kadınlarda bu süre ergenlik ve menapoz arasındaki 25-30 sene
ile sınırlanmaktadır. Özellikle tüp bebek tedavilerinin tanım ve uygulamaları
sonrası üreme sağlığı ile ilgili farkındalık artmaya başlamıştır. Üreme
sağlığının zamanında değerlendirilmesi; Kişilere özel doğum kontrol
yöntemlerinin belki de gereksiz kullanılması ya da, üremeyi sağlayan erkek ve
dişi üreme hücrelerinin doğurganlık planına uygun ileri zamanlarda
kullanılmasına yönelik saklanması anlamına gelmektedir. Bireylerin 25-30 sene
ile sınırlı bu dönem ise bu şekilde sağlıklı biçimde kendi kontrollerinde
olmasını sağlamaktadır.
Tüm dünyada uygulanan ve kadınların üreme şansının ileri
yaşlara taşınmasını sağlayan “oosit (yumurta) dondurma” yöntemi sayesinde şimdi
ileri yaşlarda da sağlıklı doğurganlık dönemi başlıyor. Bu güne kadar sadece yumurtalıkların alınması
ya da kanser ve benzeri hastalıklarda kullanılan tedavilerin hem erkek hem de
kadın üreme hücrelerinin yok olmasına neden olduğu durumlarda saklanabilen
yumurta hücreleri artık yumurta sayısının azalacağı durumlarda da
saklanabilmektedir. 10 Eylül 2014 tarihinde yayınlanan son tüp bebek
yönetmeliği ile oosit dondurma yöntemi, hücrelerin canlılığına zarar vermeden
yumurta hücrelerinin sağlıklı şekilde saklanabilmesini sağlamaktadır.
yaşlara taşınmasını sağlayan “oosit (yumurta) dondurma” yöntemi sayesinde şimdi
ileri yaşlarda da sağlıklı doğurganlık dönemi başlıyor. Bu güne kadar sadece yumurtalıkların alınması
ya da kanser ve benzeri hastalıklarda kullanılan tedavilerin hem erkek hem de
kadın üreme hücrelerinin yok olmasına neden olduğu durumlarda saklanabilen
yumurta hücreleri artık yumurta sayısının azalacağı durumlarda da
saklanabilmektedir. 10 Eylül 2014 tarihinde yayınlanan son tüp bebek
yönetmeliği ile oosit dondurma yöntemi, hücrelerin canlılığına zarar vermeden
yumurta hücrelerinin sağlıklı şekilde saklanabilmesini sağlamaktadır.
Sağlıklı üreme konusundaki gelişmeleri değerlendiren
KadıköyŞifa Hastanesi Yardımcı Üreme Teknikleri Direktörü Dr. Engin Enginsu
“Kadın ve erkeklerde üremeye yönelik fonksiyonların ölçülebilir olması ve tıbbi
olarak bu konuda karşılaşılabilecek sorunların çözülebilir hale gelmesi ile
önem kazanmaya başlayan üreme sağlığı konusunda tüm dünya gibi Türkiye’de de
önemli adımlar atılıyor. Son yıllarda üreme hücreleri ya da embriyolarda
uygulanmaya başlanan hızlı dondurma (vitrifikasyon) yöntemi ile artık yumurta
hücrelerinin üreme fonksiyonlarını koruyarak dondurulması ve çözüldüğünde
sağlıklı embriyoların gelişmesi mümkün olmuştur. Azalmış yumurta rezervi
(yumurtalıklarındaki yumurta sayısının yaşa göre daha az sayıda olması /
azalması) ya da ailesinde erken menopoz
hikayesi olan kadınların yumurtalarının evlilik öncesinde dondurulabilmesinin ülkemizde de yasallaşmasının ardından,
artık ileri yaşta da sağlıklı doğurganlık mümkün,” dedi.
KadıköyŞifa Hastanesi Yardımcı Üreme Teknikleri Direktörü Dr. Engin Enginsu
“Kadın ve erkeklerde üremeye yönelik fonksiyonların ölçülebilir olması ve tıbbi
olarak bu konuda karşılaşılabilecek sorunların çözülebilir hale gelmesi ile
önem kazanmaya başlayan üreme sağlığı konusunda tüm dünya gibi Türkiye’de de
önemli adımlar atılıyor. Son yıllarda üreme hücreleri ya da embriyolarda
uygulanmaya başlanan hızlı dondurma (vitrifikasyon) yöntemi ile artık yumurta
hücrelerinin üreme fonksiyonlarını koruyarak dondurulması ve çözüldüğünde
sağlıklı embriyoların gelişmesi mümkün olmuştur. Azalmış yumurta rezervi
(yumurtalıklarındaki yumurta sayısının yaşa göre daha az sayıda olması /
azalması) ya da ailesinde erken menopoz
hikayesi olan kadınların yumurtalarının evlilik öncesinde dondurulabilmesinin ülkemizde de yasallaşmasının ardından,
artık ileri yaşta da sağlıklı doğurganlık mümkün,” dedi.
Yumurta saklama işlemi nasıl yapılıyor?
Yumurtalıklardaki yumurta hücrelerinin öncelikle
olgunlaştırılması gerekiyor. Bu işlem ise tüp bebek uygulamalarındaki gibi
yumurtalıkların ilaçlar ile uyarılmasıyla sağlanıyor. Olgunlaştırılan yumurta
hücreleri vajinal yoldan yapılan, yumurta toplama işlemi adı verilen hafif
anestezi altında ortalama 10 dakika süren bir işlem sonrasında laboratuvara
ulaştırılıyor. Yumurta hücreleri daha sonra vitrifikasyon yöntemi ile
dondurularak özel saklama tanklarında saklanıyor.
olgunlaştırılması gerekiyor. Bu işlem ise tüp bebek uygulamalarındaki gibi
yumurtalıkların ilaçlar ile uyarılmasıyla sağlanıyor. Olgunlaştırılan yumurta
hücreleri vajinal yoldan yapılan, yumurta toplama işlemi adı verilen hafif
anestezi altında ortalama 10 dakika süren bir işlem sonrasında laboratuvara
ulaştırılıyor. Yumurta hücreleri daha sonra vitrifikasyon yöntemi ile
dondurularak özel saklama tanklarında saklanıyor.
Dr .Engin Enginsu
Yardımcı Üreme Teknikleri Direktörü
